Hoog tijd voor een herwaardering van het praktisch onderwijs

Stop het bagatelliseren

Allereerst wordt het volgens Huisman tijd dat we praktisch onderwijs gaan herwaarderen. “Ouders willen tegenwoordig hun kinderen op een zo hoog mogelijk niveau laten opleiden: havo of vwo. Maar gaan we daarmee niet voorbij aan het feit dat een kind ook vooral iets moet doen wat het leuk vindt? Je moet immers na je studie nog heel lang werken. Ik ken zó veel jongeren die liever praktisch dan theoretisch bezig zijn en daar ook meer talent voor hebben. Helaas stellen wij ‘praktisch’ onderwijs veelal gelijk aan ‘lager onderwijs’. Door het op die manier te bagatelliseren, plaats je de jongeren die ervoor kiezen eigenlijk al in een hokje. Terwijl ze juist in de installatietechniek, of het nou de E- of W-kant is, mooie banen kunnen krijgen waarin ze zich prettig voelen en persoonlijk kunnen ontwikkelen.”

 

Ruimte om te groeien

Peter Huisman weet waarover hij spreekt. Hij heeft het in zijn eigen bedrijf talloze malen van dichtbij mogen meemaken. “Zo is een van onze collega’s op z’n 16de na de lts bij ons begonnen als elektromonteur. Inmiddels is hij projectmanager voor de grootste en meest complexe projecten. Daarnaast geeft hij zo nu en dan gastlessen op het hbo in Den Bosch. Als ze eenmaal op hun plek zitten, kunnen mensen vaak beter leren en zie je ze enorm groeien. Ouders zouden moeten erkennen dat ook praktische opleidingen mooi zijn en bovendien baangarantie en persoonlijk ontwikkelingsperspectief bieden. We hoeven ons niet allemaal voor te bereiden op een universitaire carrière. Veel jongeren vinden daar zelfs niets aan en ervaren de druk als te hoog. Er zijn altijd al mensen geweest die beter tot hun recht komen in een praktijkgerichte omgeving. En gelukkig maar dat we niet allemaal op dezelfde manier in elkaar zitten! Laten we dus onze jongeren weer meer ruimte bieden om voor een praktijkopleiding te kiezen. Ik denk dat hierdoor ook het aantal voortijdige schoolverlaters zou dalen. En daarmee ook de maatschappelijke onrust die dit met zich meebrengt.”

 

Jongeren enthousiasmeren

Over het tekort aan technische arbeidskrachten wordt al jaren gepraat, maar volgens Huisman wordt het nu echt tijd voor actie. “Het is mooi dat wij een energietransitie gaan maken en over enkele jaren allemaal zonnepanelen en een warmtepomp moeten hebben, maar wie gaat dat in de praktijk realiseren? De instroom naar het technisch mbo- en hbo-onderwijs blijft verder afnemen. We moeten onze jongeren veel meer prikkelen om toch die richting in te slaan. Techniek is een heel mooi vak en bovendien ontzettend belangrijk in onze huidige samenleving. Je kunt dus eigenlijk niet vroeg genoeg beginnen met jongeren te laten snuffelen aan techniek, zodat ze de mogelijkheden ervan ontdekken. Daar kunnen technische bedrijven aan bijdragen. Nodig eens een basisschoolklas uit om ze kennis te laten maken met techniek.

 

Succesvolle krachtenbundeling

Huisman Etech Experts en andere bedrijven in de regio hebben de laatste jaren veel samengewerkt met het regionale voortgezet onderwijs. “Hierdoor heeft de verwachte krimp van de instroom voor praktische opleidingen niet plaatsgevonden. Wij hebben zelfs kunnen voorkomen dat de techniekopleiding in onze regio zou weggevallen omdat het leerlingenaantal te klein werd voor de school om dit nog aan te kunnen bieden. Als bedrijfsleven hebben we de tegenaanval ingezet en zijn we de school gaan helpen. Ieder technisch bedrijf kan wel wat materiaal of mensen ter beschikking stellen om die opleiding toch door te kunnen laten gaan. Deze samenwerkingsvormen zouden ook in andere regio’s interessant kunnen zijn. Je moet als technisch bedrijf, maar ook als praktijkschool niet achterovergeleund zitten wachten tot er iemand bij je aan komt kloppen, maar zelf in actie komen.”

 

Van stagiair tot zij-instromer

In actie komen betekent voor Huisman Etech Experts ook: deelnemen aan techniekdagen en bedrijvenmarkten op scholen. Ieder jaar biedt het familiebedrijf flink wat stageplaatsen en leer-werktrajecten voor jongeren aan. “Natuurlijk niet om jongeren als goedkope arbeidskrachten te misbruiken. Ze krijgen van ons een opdracht die ertoe doet, met de verantwoordelijkheid die daarbij hoort. Dat is ook precies wat jongeren willen. Daarnaast geven wij zij-instromers zonder een technische vooropleiding of ervaring een kans. Zij kunnen op school de theorie leren en parallel hieraan bij ons praktijkervaring opdoen. Wij hebben bijvoorbeeld een voormalige kok die nu in de paneelbouw werkt en het daar helemaal naar z’n zin heeft. Ook statushouders die de Nederlandse taal nog niet spreken, maar wel technische beroepservaring hebben, zijn welkom bij ons. Wij sturen ze op taalles, zodat ze sneller kunnen integreren.”

 

Out-of-the-box

De overheid kan helpen door meer middelen vrij te maken voor praktisch onderwijs en lokale trajecten om jongeren breder te interesseren voor techniek. Dat is geen nieuw geluid. Huisman: “Wij weigeren ons erbij neer te leggen dat er geen oplossingen zouden zijn. We moeten alleen wat vaker out-of-the-box durven denken. Het tekort aan praktisch opgeleide mensen is een maatschappelijk probleem. Om het op te lossen moet iedereen vanuit zijn eigen mogelijkheden een bijdrage leveren: overheid, onderwijs, ondernemers en ouders. Alleen samen kom je verder. Geloof mij maar: een technisch beroep, maar ook ieder ander praktisch ambacht is sexy. Je moet het alleen willen zien.”

 

Het Ondernemersbelang Nijmegen-Rivierenland

Het interview vindt je tevens in de laatste editie van het Ondernemersbelang Nijmegen-Rivierenland.